انباشت خشکه دارهای درشت و خرد در توده‌های آمیخته راش بخش گرازبن جنگل خیرودکنار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده فناوری کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران

2 استاد گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران

3 استادیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران

چکیده

آگاهی از میزان انباشت درختان پوسیده در جنگل‌ های طبیعی می‌ تواند در تدوین راهکار‌های مبتنی بر مدیریت حفاظتی توده‌ های جنگلی راه‌ گشا باشد. در این پژوهش میزان انباشت خشکه ­دارهای درشت (قطر بیش از 10 سانتی­ متر) و خرد (قطر کمتر از 10 سانتی­ متر) در داخل توده‌ های کمتر دست­ خورده راش در جنگل خیرود نوشهر در بخش گرازبن مورد اندازه­ گیری قرار گرفت. برآورد حجم خشکه­ دارهای درشت و خرد، مقایسه فراوانی اشکال مختلف خشکه­ دارهای خرد و درشت (افتاده، سرپا و کنده) و همچنین همبستگی بین حجم چوبی زنده و خشک در توده‌ های طبیعی راش سایر اهداف این پژوهش بودند. تعداد 15 قطعه نمونه یک هکتاری برای اندازه­گیری خشکه­دارهای درشت و تعداد 15 قطعه نمونه چهار متر­مربعی برای اندازه­ گیری خشکه­ دارهای خرد به شکل منظم و تصادفی پیاده شدند. حجم خشکه ­دارهای درشت و خرد در هر هکتار به ­ترتیب 15 و 10 متر­مکعب برآورد شد. بیشترین شکل از خشکه ­دارهای اندازه ­گیری شده مربوط به خشکه­ دارهای افتاده (67 درصد) و بیشترین گونه تشکیل دهنده درخت راش (55 درصد) ثبت شد. طبق این بررسی رابطه معنی­ داری بین حجم درختان زنده راش با حجم خشک این گونه بدست نیامد (77/0 P =) هر چند که حجم درختان زنده گونه ممرز ارتباط معنی ­داری با حجم خشک این گونه نشان داد (01/0 P=). حجم بالای خشکه ­دارهای خرد در توده‌ های راش نشان می‌ دهد این خشکه­ دارها برخلاف داشتن قطر کم به ­علت تعداد در هکتار بالا حجم قابل توجهی از خشکه­ دارهای داخل توده را به­ خود اختصاص می‌ دهند و باید در تدوین برنامه‌ های مدیریتی مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Coarse and fine woody debris accumulation in mixed beech stands, Case study Gorazbon forests

نویسندگان [English]

  • Kiomars Sefidi 1
  • Mohammad Reza Marvie Mohadjer 2
  • Vahid Etemad 3
1 Assistant Professor, Faculty of Agriculture and Natural Resources Technology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
2 Professor, Departments of Forestry, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
3 Assistant Professor, Departments of Forestry, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
چکیده [English]

As conservationists develop strategies for managing coarse woody debris in natural areas, information on the volume and distribution of deadwood in relatively undisturbed forests provides a valuable baseline for management goals. Hyrcanian mixed broad-leaved forests, within middle elevations of the Alborz Mountains bordering the Caspian Sea in northern Iran, experience few human disturbances and provide an ideal study site to examine woody debris in a mature forest. This study had three objectives: 1) measure volume of coarse and fine woody debris in Hyrcanian mixed hardwood forests; 2) compare density of forms of coarse woody debris (stumps, logs, and snags); and 3) correlate volume of living trees with volume of coarse woody debris. To sample the density and volume of dead wood, 15 plots of 1 ha (coarse woody debris) and 15 plots of 4 m2 (fine woody debris) were established. Coarse woody debris had an average volume of 15 m3 ha-1 and fine woody debris had an average of 10 m3 ha-1. The most common form of coarse woody debris was logs (67%) and the most frequent species was Oriental beech (Fagus orientalis) (55%). The volume of Oriental beechcoarse woody debris was not significantly correlated with the volume of living Oriental beech trees (P= 0.77); however, the volume of European hornbeam (Carpinus betulus) coarse woody debris was significantly correlated to the volume of living European hornbeam (P= 0.01). According to the results and high proportion of fine woody debris in dead wood pool, we should more consider to this component of forest stands in management of natural stands. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • course and fine woody debris
  • dead wood accumulation
  • conservational management
  • oriental beech stands