اثر ارتفاع از سطح دریا، شیب و تاج پوشش بر غلظت فسفر قابل‌جذب، کربن و نیتروژن کل خاک جنگل (مطالعه موردی: تنگ دالاب استان ایلام)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

2 استادیار گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

چکیده

در شکل­ گیری، توسعه و پایداری جوامع گیاهی، عوامل بوم شناختی مختلفی نقش دارند که از مهم­ ترین آن‌ها می‌توان به عوامل فیزیوگرافیک اشاره کرد. مهم ترین عواملفیزیوگرافیک رویشگاه شامل ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهت دامنه هستند که روی ویژگی های کمّیو کیفی خاک‌ها تأثیر می­ گذارند. هدف از این مطالعه یافتن ارتباط بین ارتفاع از سطح دریا، میزان شیب و تاج پوشش بر برخی از ویژگی های شیمیایی خاک است. نمونه ­برداری از خاک در منطقه تنگ دالاب استان ایلام که بخشی از زاگرس جنوبی است روی یک دامنه با سه ترانسکت ارتفاعی زیرگونه بلوط ایرانی صورت گرفت. نمونه ­برداری روی هر ترانسکت به فواصل 50 متری از یکدیگر انجام شد. در هر ترانسکت و از عمق صفر تا 20 سانتی­ متری خاک، 10 نمونه از زیر تاج درخت و 10 نمونه از خارج تاج درخت و در مجموع 60 نمونه خاک در 3 ترانسکت برداشت شد. در هر محل نمونه برداری ارتفاع از سطح دریا و درصد شیب نیز ثبت شد. مطابق نتایج مقدار غلظت فسفر قابل‌جذب، درصد نیتروژن کل و درصد کربن آلی خاک با افزایش ارتفاع از سطح دریا و افزایش مقدار شیب دامنه، در هر دو موقعیت زیر و خارج تاج درختان کاهش یافت که نشان‌دهنده رابطه وارون بین غلظت این عناصر با ارتفاع از سطح دریا و مقدار شیب دامنه است. بیشترین همبستگی را غلظت فسفر قابل‌جذب خاک با ارتفاع از سطح دریا در زیر و خارج تاج و کمترین همبستگی را نیتروژن کل خاک با ارتفاع از سطح دریا و شیب دامنه در خارج تاج درختان نشان داد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of altitude, slope and canopy on absorbable phosphorus, carbon and total nitrogen in forest soils (Case study: The forest of Ilam province, Dalab)

نویسندگان [English]

  • Mahnaz Karamian 1
  • Vahid Hosseini 2
1 M. Sc. Student, Faculty of Natural Resources, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
2 Assistant Professor, Faculty of Natural Resources, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
چکیده [English]

 Different ecological factors influence on forming, development and sustaining of plant communities, among which physiographic variables are the most important ones. Physiographic factors including altitude, slope and aspect can impact on qualitative and quantitative characteristics of soils. The purpose of this study was determination of relationship between slope, altitude and canopy on soil chemical properties. The study was carried out in Tang-e-Dalab in Ilam province which is situated in southern Zagros. Three transects were sampled in oak stand (Quercus brantii). In each transect, samples had 50 meters interval. Soil samples were collected from soil surface (0-20 cm). Ten samples separately were located inside and outside of canopy in each transect. Totally, the number of 60 samples were selected. In each sample, altitude and slope percent was recorded. The results showed concentration of absorbable P, total N and organic C were decreased by increasing of altitude and slope percent in both inside and outside of canopy. Cumulation of soil nutrient has inverse relationship with altitude and slope. Phosphorus accumulation in soil showed the most correlation with altitude in both inside and outside of canopy but amount of N showed the less correlation with altitude and slope outside of canopy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • soil nutrients
  • altitude
  • slope
  • tree canopy
  • tang-e-Dalab Ilam

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار