شناسایی اراضی مستعد توسعه جنگل های مانگرو در منطقه هلر جزیره قشم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموختة کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، ایران

2 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، ایران

3 استادیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، ایران

4 مربی پژوهش، بخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، ایران

چکیده

جنگل­ های مانگرو یکی از ارزشمندترین اکوسیستم­ های منحصر به فرد نواحی گرمسیری دنیا محسوب می ­شوند. این جنگل­ها به ­دلیل کارکردهای فراوانی که دارند، همواره مورد بهره­ برداری جوامع محلی بوده ­اند و متأسفانه روز به ­روز گسترة آنها در حال کاهش است. جنگل­ های مانگرو ایران نیز از این قاعده مستثنی نیستند، بنابراین حفاظت و توسعه آنها ضروری به نظر می ­رسد. این تحقیق در راستای دستیابی به هدف فوق به پتانسیل­ سنجی و شناسایی اراضی مستعد کشت درختان حرا در منطقه هلر جزیره قشم به­ وسعت حدود 300 هکتار می­ پردازد. ابتدا مهم ترین عوامل مؤثر بر رشد و توسعه حرا در منطقة مورد مطالعه شناسایی شدند که شامل فاکتورهای جزرومد، درصد اشباع، هدایت الکتریکی، اسیدیته، بافت خاک، منیزیم، سدیم، نسبت جذب سدیم و میزان سدیم تبادلی خاک بودند. سپس با استفاده از یک شبکه آماربرداری منظم- تصادفی، نقاط نمونه ­گیری مشخص و 16 نمونه خاک برداشت شد و متغیرهای فیزیکی و  شیمیایی آنها اندازه­ گیری شد. به کمک نرم ­افزارهای سامانه اطلاعات جغرافیایی و با استفاده از تصاویر ماهواره ­ای IRS، نقشه های موضوعی متغیرهای خاک تهیه و پس از روی هم ­گذاری لایه ­های مختلف اطلاعاتی، نقشه نواحی مناسب برای توسعه مانگرو استخراج شد. در نهایت 671/13 هکتار معادل56/4 درصد از کل عرصه دارای قابلیت توسعه شناسایی شد که می ­تواند برای برنامه ­های جنگل­ کاری مدنظر قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identification of suitable sites for development of mangrove forests in Holor region, Qeshm Island

نویسندگان [English]

  • Maryam Dehghani 1
  • Mehdi Pourhashemi 2
  • Naghi Shabanian 3
  • Khosro Mirakhorlou 4
1 M.Sc. graduated of Forestry, Faculty of Natural Resources, University of Kurdistan, Iran
2 Assistant Professor, Forest Research Division, Research Institute of Forests & Rangelands, Iran
3 Assistant Professor, Faculty of Natural Resources, University of Kurdistan, Iran
4 Senior Research Expert, Forest Research Division, Research Institute of Forests & Rangelands, Iran
چکیده [English]

Mangroves are one of the most important and valuable ecosystems throughout the world. Overexploitations of mangroves by local communities due to their diverse characteristics have caused severe degradation of these ecosystems. This process can be found in mangroves of Iran, so protection and development of them is essential. In this research, we will try to indentify the best sites for development of mangroves in Holor region of Qeshm Island with an area of about 300 hectare. Firstly, the most important parameters in growth of mangroves have determined that were as follows: tidal sites, soil pH, soil electrical conductivity, soil texture, soil saturation percent, soil Sodium absorption ratio and proportion of soil Mg and Na. Sixteen soil samples were obtained using a systematic-random sampling network and their physiochemical variables were measured in laboratory. Geographical Information System and satellite images of IRS were used to provide the map layers of soil variables. Layers were overlapped and the final map of suitable sites for development of mangroves was obtained. Based on results, 13.67 ha (4.56 %) of the total area were capable for development of mangroves which could be considered in afforestation plans.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • IRS satellite image
  • mangrove
  • physiochemical variables of soil
  • Qeshm Island
  • remote sensing