بررسی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک در جنگل کاری های توسکای ییلاقی (Alnus subcordata) شهرستان تنکابن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

2 دانشیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، ایران

3 استادیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، ایران

4 دانشجوی دکتری علوم جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، ایران

چکیده

خاک جنگل از عوامل اصلی در بوم ­سامانه جنگلی است که در کنار سایر عوامل بوم‌شناختی الگوی پراکنش پوشش گیاهی را تعیین می‌کند. عرصه ­­­های طبیعی از­ جمله جنگل­ ها به دلایل مختلف در سال‌های گذشته مورد بهره­ برداری شدید قرار گرفته ­اند که این امر باعث کاهش حاصلخیزی خاک و عدم استمرار تولید شده است. هدف از این پژوهش ارزیابی ویژگی­ های فیزیکی و شیمیایی خاک در جنگل‌ کاری توسکای ییلاقی در جنگل­ های شهرستان تنکابن است. بدین منظور ابتدا منطقه جنگل‌ کاری شده با گونه توسکای ییلاقی خالص شناسایی شد. قطر برابرسینه و ارتفاع درختان توسکا و همچنین زادآوری در هر قطعه نمونه اندازه‌ گیری شد. ضمن جداسازی لاشبرگ از سطح خاک، از دو عمق 10-0 و 20-10 سانتی­ متری نمونه­ برداری انجام شد. سپس نمونه­ ها به آزمایشگاه منتقل شد و ویژگی­ های آن مانند شن، رس، سیلت، درصد رطوبت اشباع، رطوبت نسبی، کربن آلی، هدایت الکتریکی، اسیدیته، کربنات کلسیم، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، ازت و درصد ماده آلی اندازه‌ گیری شد. نتایج نشان داد که رطوبت در جهت شرقی بیشتر از جهت غربی است. همچنین بین قطر برابرسینه، ارتفاع و زادآوری با رطوبت، ازت، فسفر و ماده آلی همبستگی مثبت و با درصد رس، درصد شن، هدایت الکتریکی، اسیدیته و کربنات کلسیم همبستگی منفی وجود داشت. از گونه توسکا می­توان، در مکان­ هایی که دارای شرایط خاکی مشابه با منطقه مورد مطالعه هستند به‌ عنوان یک گونه بومی برای جنگل‌ کاری استفاده کرد که هم از نظر اقتصادی و هم از نظر زیست­ محیطی مناسب جنگل­ های شمال کشور است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The survey of physical and chemical properties of soils in Alder (Alnus subcordata) forests plantations in Tonekabon city

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hadi Motamedi 1
  • Mohammad Reza Pourmajidian 2
  • Hamid Jalilvand 2
  • Seyed Mohammad Hojjati 3
  • Mohammad Naghi Adel 4
1 Postgraduate of Forestry, Natural Resource Faculty, Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Iran
2 Associate Professor, Natural Resource Faculty, Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Iran
3 Assistant Professor, Natural Resource Faculty, Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Iran
4 Ph.D. Candidate of Forest Sciences, Forestry Dept., Natural Resources Faculty, Guilan University, Iran
چکیده [English]

Forest soil is one of the main factors in forest ecosystem that with other ecological components determines vegetation distribution pattern. Natural areas such as forests have been severely harvest for various reasons in the past years which it has been made soil fertility reduction and production discontinuity. The aim of this investigation was to evaluate the physical and chemical properties of soils in Alder (Alnus subcordata) plantation in Tonekabon forests/North of Iran. For this purpose, at first, forested areas by pure stands of alder were identified. DBH and height of alder trees and their regeneration in each plot was measured. After gathering litter from the soil surface, soil samples were taken from 0-10 and 10-20 cm depths. The soil samples were transferred to laboratory and some important soil properties were identified. The results showed that the moisture in east aspect is more than west aspect. Also, there was a positive correlation between diameter at breast height, height and regeneration with moisture, Nitrogen, Phosphorus and organic matter and a negative correlation with clay, sand, electrical conductivity, pH and neutral material. Alder species can be used as a native species for plantation in similar soil conditions that it is economically and environmentally appropriate for northern forests.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Soil fertility
  • Distribution
  • Aspect
  • Alder (Alnus subcordata)
  • Tonekabon