دانشگاه گیلان
توسعه پایدار جنگل
1
2
2014
08
23
ضریب تاج بارش مستقیم و ظرفیت نگهداری تاج پوشش توده دست کاشت پیسه آ در کلاردشت
103
118
FA
پریسا
عباسیان
دانشجوی کارشناسی ارشد جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران
پدرام
عطارد
دانشیار گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران
attarod@ut.ac.ir
سیدمحمد معین
صادقی
دانشجوی کارشناسی ارشد جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران
محرم علی
نظری راد
دانشجوی گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران
سید محمد
حجتی
استادیار گروه جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری. ایران
مطالعه حاضر با هدف برآورد میزان ظرفیت نگهداری تاج پوشش (<em>S</em>)، نرخ تبخیر بهشدت بارندگی و ضریب تاج بارش مستقیم (<em>p</em>) با استفاده از روش های رگرسیونی در توده پیسه آ (<em>Picea abies</em>) واقع در کلاردشت مازندران، با اقلیم نیمه مرطوب انجام شد. میزان بارندگی (<em>GR</em>) در هر رخداد توسط چهار باران سنج در نزدیک ترین محیط باز و تاجبارش (<em>TF</em>) توسط 20 بارانسنج که بر اساس طرح تصادفی در زیر تاجپوشش توده نصب شده بودند، اندازهگیری شد. بارانربایی (<em>I</em>) از تفاوت تاجبارش و بارندگی در هر بارش بدست آمد. در مجموع 21 رخداد بارندگی با عمق تجمعی 1/380 میلی متر ثبت و مقادیر تاج بارش تجمعی و درصد تاج بارش %(<em>TF</em>:<em>GR</em>) به ترتیب 8/48 درصد و 6/39 درصد برآورد شدند. بین باران ربایی و بارندگی همبستگی مثبت و معنی دار (85/0 = <sup>2</sup>R) و بین درصد تاج بارش %(<em>TF</em>:<em>GR</em>) و بارندگی همبستگی لگاریتمی (43/0 = <sup>2</sup>R) مشاهده شد. مقدار ضریب تاج بارش مستقیم، 34/0 و مقدار متوسط ظرفیت نگهداری تاج پوشش، 15/2 میلی متر و ضریب نیز 43/0 محاسبه شد. با آگاهی از مقدار ضریب تاج بارش مستقیم و ظرفیت نگهداری تاج پوشش، می توان تیمارهای جنگل شناسی مناسب در هر توده را با توجه به رژیم بارندگی غالب آن اقلیم، اعمال کرد.
پیسه آ,تاج بارش,جنگل کاری,ظرفیت نگهداری تاج پوشش
https://fsdj.guilan.ac.ir/article_68.html
https://fsdj.guilan.ac.ir/article_68_8af19a4b1c4163e9236342ea05dddde4.pdf
دانشگاه گیلان
توسعه پایدار جنگل
1
2
2014
08
23
اثرات میانمدت اجرای سه شیوه جنگلشناسی بر پراکنش قطری تودههای جنگلی حوزه شفارود با بکارگیری توابع توزیع احتمال
119
136
FA
بهزاد
بخشنده ناورود
دانشجوی دکتری جنگلداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، ایران
جواد
سوسنی
استادیار گروه جنگلداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، ایران
soosani.j@lu.ac.ir
شیدا
خسروی
دانشجوی دکتری جنگلداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، ایران
حسام الدین
برزکوهی
دانشآموخته کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، ایران
مهرزاد
ناصری خلخالی
دانشآموخته کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران
اجرای شیوه های مختلف جنگل شناسی میتواند بر روی خواص توده های جنگلی از جمله ساختار و توزیع قطری درختان اثرگذار باشد. این مطالعه در چهار پارسل از جنگل های سری 14 شفارود در استان گیلان انجام گرفته که در سه پارسل، برش های تک گزینی، پناهی و نواری در بازه زمانی ده ساله صورت گرفته و یک پارسل نیز بدون بهره برداری بوده است. اهداف این مطالعه، بررسی قابلیت توابع مختلف توزیع احتمال شامل وایبول، گاما، لگ نرمال و نمایی برای توصیف پراکنش قطری در پارسل های مورد نظر و مقایسه تغییر توزیع قطری در این تودهها پس از اجرای شیوه های مختلف جنگل شناسی در یک دوره ده ساله است. نتایج حاصل از آزمون های کای اسکور، کولموگروف- اسمیرنوف و اندرسون- دارلینگ نشان میدهد که توزیع های لگ نرمال و نمایی در مقایسه با سایر توابع اکثراً دارای دقت قابل قبول تری هستند. همچنین مقایسه تغییر توزیع قطری در یک بازه زمانی ده ساله نشان میدهد که فقط پارسلی که در آن برش نواری انجام گرفته است، در یک دوره ده ساله، از لحاظ توزیع قطری تغییر کرده که ممکن است بیانگر به هم خوردن ساختار قطری توده در اثر اجرای برش های نواری باشد. توزیع قطری سه پارسل دیگر بعد از دوره مورد نظر تغییر معنی داری نداشته اند.
https://fsdj.guilan.ac.ir/article_69.html
https://fsdj.guilan.ac.ir/article_69_1709a5057c82ea7a64168614bd360736.pdf
دانشگاه گیلان
توسعه پایدار جنگل
1
2
2014
08
23
انباشت خشکه دارهای درشت و خرد در تودههای آمیخته راش بخش گرازبن جنگل خیرودکنار
137
149
FA
کیومرث
سفیدی
استادیار دانشکده فناوری کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران
kiomarssefidi@gmail.com
محمد رضا
مروی مهاجر
استاد گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران
وحید
اعتماد
استادیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران
آگاهی از میزان انباشت درختان پوسیده در جنگل های طبیعی می تواند در تدوین راهکارهای مبتنی بر مدیریت حفاظتی توده های جنگلی راه گشا باشد. در این پژوهش میزان انباشت خشکه دارهای درشت (قطر بیش از 10 سانتی متر) و خرد (قطر کمتر از 10 سانتی متر) در داخل توده های کمتر دست خورده راش در جنگل خیرود نوشهر در بخش گرازبن مورد اندازه گیری قرار گرفت. برآورد حجم خشکه دارهای درشت و خرد، مقایسه فراوانی اشکال مختلف خشکه دارهای خرد و درشت (افتاده، سرپا و کنده) و همچنین همبستگی بین حجم چوبی زنده و خشک در توده های طبیعی راش سایر اهداف این پژوهش بودند. تعداد 15 قطعه نمونه یک هکتاری برای اندازهگیری خشکهدارهای درشت و تعداد 15 قطعه نمونه چهار مترمربعی برای اندازه گیری خشکه دارهای خرد به شکل منظم و تصادفی پیاده شدند. حجم خشکه دارهای درشت و خرد در هر هکتار به ترتیب 15 و 10 مترمکعب برآورد شد. بیشترین شکل از خشکه دارهای اندازه گیری شده مربوط به خشکه دارهای افتاده (67 درصد) و بیشترین گونه تشکیل دهنده درخت راش (55 درصد) ثبت شد. طبق این بررسی رابطه معنی داری بین حجم درختان زنده راش با حجم خشک این گونه بدست نیامد (77/0 <em>P</em> =) هر چند که حجم درختان زنده گونه ممرز ارتباط معنی داری با حجم خشک این گونه نشان داد (01/0 <em>P</em>=). حجم بالای خشکه دارهای خرد در توده های راش نشان می دهد این خشکه دارها برخلاف داشتن قطر کم به علت تعداد در هکتار بالا حجم قابل توجهی از خشکه دارهای داخل توده را به خود اختصاص می دهند و باید در تدوین برنامه های مدیریتی مورد توجه قرار گیرد.
خشکه دارهای درشت و خرد,انباشت خشکه دار,مدیریت حفاظتی,توده راش شرقی
https://fsdj.guilan.ac.ir/article_70.html
https://fsdj.guilan.ac.ir/article_70_43fc16e8ed672e16285cf526699dc918.pdf
دانشگاه گیلان
توسعه پایدار جنگل
1
2
2014
08
23
شناسایی اراضی مستعد توسعه جنگل های مانگرو در منطقه هلر جزیره قشم
151
165
FA
مریم
دهقانی
دانش آموختة کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، ایران
مهدی
پورهاشمی
استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، ایران
pourhashemi@rifr-ac.ir
نقی
شعبانیان
استادیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، ایران
خسرو
میرآخورلو
مربی پژوهش، بخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، ایران
جنگل های مانگرو یکی از ارزشمندترین اکوسیستم های منحصر به فرد نواحی گرمسیری دنیا محسوب می شوند. این جنگلها به دلیل کارکردهای فراوانی که دارند، همواره مورد بهره برداری جوامع محلی بوده اند و متأسفانه روز به روز گسترة آنها در حال کاهش است. جنگل های مانگرو ایران نیز از این قاعده مستثنی نیستند، بنابراین حفاظت و توسعه آنها ضروری به نظر می رسد. این تحقیق در راستای دستیابی به هدف فوق به پتانسیل سنجی و شناسایی اراضی مستعد کشت درختان حرا در منطقه هلر جزیره قشم به وسعت حدود 300 هکتار می پردازد. ابتدا مهم ترین عوامل مؤثر بر رشد و توسعه حرا در منطقة مورد مطالعه شناسایی شدند که شامل فاکتورهای جزرومد، درصد اشباع، هدایت الکتریکی، اسیدیته، بافت خاک، منیزیم، سدیم، نسبت جذب سدیم و میزان سدیم تبادلی خاک بودند. سپس با استفاده از یک شبکه آماربرداری منظم- تصادفی، نقاط نمونه گیری مشخص و 16 نمونه خاک برداشت شد و متغیرهای فیزیکی و شیمیایی آنها اندازه گیری شد. به کمک نرم افزارهای سامانه اطلاعات جغرافیایی و با استفاده از تصاویر ماهواره ای IRS، نقشه های موضوعی متغیرهای خاک تهیه و پس از روی هم گذاری لایه های مختلف اطلاعاتی، نقشه نواحی مناسب برای توسعه مانگرو استخراج شد. در نهایت 671/13 هکتار معادل56/4 درصد از کل عرصه دارای قابلیت توسعه شناسایی شد که می تواند برای برنامه های جنگل کاری مدنظر قرار گیرد.
جزیره قشم,سنجش از دور,مانگرو,تصویر ماهواره ای IRS,متغیرهای فیزیکی و شیمیایی خاک
https://fsdj.guilan.ac.ir/article_72.html
https://fsdj.guilan.ac.ir/article_72_fc2cc8d905aa5d0d301dd0ede3e45a8f.pdf
دانشگاه گیلان
توسعه پایدار جنگل
1
2
2014
08
23
ارزیابی قابلیت مدل وپ در تخمین تولید رسوب جاده جنگلی (مطالعه موردی: جنگل کوهمیان- آزادشهر)
167
178
FA
مصطفی
مقدمی راد
دانشجوی دکتری علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
moghadami.mostafa@yahoo.com
احسان
عبدی
استادیار گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران
محسن
محسنی ساروی
استاد گروه احیا مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران
حامد
روحانی
استادیار گروه منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووس، ایران
باریس
مجنونیان
استاد گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران
جاده های جنگلی دارای پتانسیل انتقال رسوب به رودخانه بوده و باعث کاهش کیفیت آب و آثار منفی زیست محیطی بر حیات جانواران و گیاهان هستند. به عبارت دیگر، جاده های جنگلی یکی از مهم ترین منابع تولید رسوب در مناطق جنگلی به شمار می آیند. مطالعه ای در جنگل کوهمیان واقع در محدوده شهرستان آزادشهر استان گلستان با هدف برآورد مقدار رسوب تولیدی جاده جنگلی در یک سطح مشخص با استفاده از مدل وپ و عملیات صحرایی انجام شد. دراین مطالعه مقدار رسوب تولیدی ترانشه خاکبرداری و بستر جاده با استفاده از روش صحرایی و با استفاده از توری رسوب گیر در خروجی آبرو جمع آوری شد. همچنین مقدار رسوب تولیدی ترانشه خاکریزی با استفاده از دستگاه شبیه ساز باران و سطح پلات 1 مترمربعی اندازه گیری شد. ارزیابی کارایی مدل وپ عملکرد 52 درصدی تخمین رسوب تولیدی جاده را قبل از واسنجی پارامترهای خاک و 91 درصدی را پس از واسنجی این پارامترها نشان داد. به طوری که مقدار رسوب اندازه گیری شده در ترانشه خاکبرداری، خاکریزی و بستر جاده در سطحی به مساحت 546 مترمربع جمعا" برابر با 63/37 کیلوگرم و با استفاده از مدل وپ 14/35 کیلوگرم برآورد شد. نتایج نشان داد که مقدار برآوردی مدل 93 درصد مقدار اندازه گیری شده به طور مستقیم است. لذا مدل وپ قابلیت مناسبی در برآورد مقدار رسوب جاده جنگلی در منطقه مورد مطالعه دارد. بنابراین مدل وپ به عنوان یک ابزار مهم در مدیریت شبکه جاده به منظور بررسی راه کارهای مدیریتی کاهش رسوب قبل و بعد از طراحی و ساخت جاده جنگلی توصیه می شود.
جاده جنگلی,توری رسوب گیر,باران ساز,رسوب تولیدی,مدل وپ
https://fsdj.guilan.ac.ir/article_73.html
https://fsdj.guilan.ac.ir/article_73_53641e9bf979d95823cdd3f5c4422444.pdf
دانشگاه گیلان
توسعه پایدار جنگل
1
2
2014
08
23
اثر دراز مدت چوبکشی با اسکیدر چرخ لاستیکی بر رویش درختان سرپای راش حاشیه مسیرهای چوبکشی
179
193
FA
داود
کرتولی نژاد
استادیار گروه جنگلداری، دانشکده کویرشناسی دانشگاه سمنان، ایران
katooli58@profs.semnan.ac.ir
اکبر
نجفی
دانشیار گروه جنگلداری، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
کامبیز
پورطهماسی
دانشیار گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ دانشگاه تهران، ایران
در این پژوهش اثر عملیات چوبکشی زمینی بر رویش درختان سرپای راش حاشیه مسیرهای چوبکشی در جنگل های هیرکانی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور چهار مسیر چوبکشی متروکه که 5، 10، 15 و 20 سال از آخرین چوبکشی بر آن ها گذشته بود انتخاب شد. هدف از تحقیق حاضر، مقایسه میزان رویش در هر یک از بخش های ترددی مسیرهای چوبکشی، مقایسه رویش درختان زخمی و سالم حاشیه مسیرها و نیز بررسی کاهش و یا افزایش رویش پس از چوبکشی در مقایسه با قبل از آن بوده است. برای این منظور، هر مسیر با توجه به فاصله از دپو و شدت تردد اسکیدر به سه بخش تردد کم، متوسط و شدید تقسیم بندی گردید. تعداد 72 درخت راش در حاشیه کلیه مسیرها با استفاده از مته سال سنج نمونه برداری شده و پهنای دوایر سالیانه نیز با استفاده از میز اندازه گیری LINTAB 6 با دقت 01/0 میلیمتر محاسبه شد. نتایج مقایسه میانگین رویش درختان قبل و پس از عملیات چوبکشی نشان داد که به غیر از مسیر 5 ساله، میانگین پهنای دوایر سالیانه درختان در بقیه مسیرها پس از چوبکشی کاهش معنی داری داشته است. مقایسه آماری پهنای دوایر سالیانه درختان زخمی کلیه مسیرها در مقایسه با درختان سالم نیز کاهش معنی داری را (حدود 18 درصد) نشان داد. از طرف دیگر، درختان سالم واقع در بخش پرتردد مسیرها، کاهش شدید رویش را (حدود 33 درصد) نسبت به درختان واقع بر تردد کم و متوسط داشته است. نتایج این تحقیق، بر تأثیر زیاد کوبیدگی ناشی از تردد اسکیدر و نیز زخم های حاصل از برخورد اسکیدر با بار، بر کاهش رویش درختان مجاور دلالت دارد. دلایل ایجاد زخم، روش های کاهش آسیب و نیز پتانسیل ایجاد زخم در درختان حاشیه ای بحث شد.
صدمات بهرهبرداری,دوایر سالیانه,جنگلهای هیرکانی,تردد اسکیدر,میز اندازه گیری LINTAB
https://fsdj.guilan.ac.ir/article_74.html
https://fsdj.guilan.ac.ir/article_74_1a1dfc434232148e1c005a37d4814de8.pdf
دانشگاه گیلان
توسعه پایدار جنگل
1
2
2014
08
23
کاربرد توزیع های احتمال برای برازش طبقات تاج پوشش درختان بلوط ایرانی مطالعه موردی: جنگل های دالاب ایلام
195
203
FA
مهرداد
میرزایی
0000-0001-7177-6461
دانشجوی دکترای جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، ایران
mehrdadmirzaei28@gmail.com
امیر اسلام
بنیاد
دانشیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، ایران
محبوبه
محبی بیجارپس
کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، ایران
تعیین الگوی برازش درختان در طبقات مختلف تاج پوشش جنگلهای زاگرس، در مراحل زمانی مختلف، نشاندهنده وضعیت کلی این جنگل ها ازنظر سیر تخریب و روند توالی بوم سامانه است. هدف این پژوهش بررسی توزیع احتمال طبقات مختلف تاج پوشش درختان بلوط ایرانی در جنگل های دالاب ایلام است. بدین منظور 37 خط نمونه با طول ثابت به صورت منظم تصادفی در سطح 2/37 هکتار آماربرداری شد. درمجموع تاج پوشش 209 اصله درخت اندازه گیری شد. توابع توزیع احتمال مورد بررسی نمایی، گاما، نرمال و لگ نرمال است. مشخصه های هر یک از توابع با استفاده از روش بیشینه درست نمایی برآورد شد. مقایسه توزیع احتمال واقعی و توزیع احتمال بدستآمده از توابع، به وسیله آزمون های کولموگروف- اسمیرنوف و اندرسون- دارلینگ انجام شد. نتایج آزمون های کولموگروف- اسمیرنوف و اندرسون- دارلینگ و همچنین نمودارهای احتمال- احتمال توزیع های بررسی شده برای درختان بلوط ایرانی نشان داد که توزیع نرمال به عنوان بهترین توزیع احتمال برای مدلسازی طبقات مختلف تاج پوشش درختان بلوط است.
تاج پوشش,توزیع احتمال,بلوط ایرانی,جنگل های دالاب
https://fsdj.guilan.ac.ir/article_75.html
https://fsdj.guilan.ac.ir/article_75_3dbe3e45c66e4328b443dc8cf784c947.pdf